Интервју на митрополитот Кумановско-осоговски г. д-р Јосиф дадено за неделникот Плоштад (31.01.2014)

"Интервју на митрополитот Кумановско-осоговски г. д-р Јосиф дадено за неделникот Плоштад (31.01.2014)"

Плоштад

ПЛОШТАД: Ваше Високопреосвештенство, после поделбата на Полошко-кумановската епархија, Вие бевте избран за Митрополит на Кумановско-осоговската епархија. Како изгледа духовниот живот на овие простори од ваш аспект, сега скоро три месеци после интронизацијата?

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Како Митрополит Кумановско-осоговски кој веќе три месеци активно го споделува секојдневието со народот на овие простори, не би можеле, а да не ја објавиме со радост сеидбата којашто Бог благоволи преку нашата рака да се изврши на ова парче од нивната Господова. Навистина, велик е Господ и чудесни се Неговите дела!

Духовниот живот што, како што и самото име кажува, е дело на Духот Свет, е вечно Богојавление пројавено во животите на членовите на Црквата, без разлика дали се тие клирици или лаици. За своја основа, исходиште и печат ја има Божествената Литургија, како Тајна на Црквата, односно на Богочовекот. Богословието ни открива дека оној што ја разбира Литургијата, ја разбира Црквата и обратно: Црквата не може да се разбере од некој што не ја разбира Литургијата. Затоа смирено можам да потврдам дека верниот народ на овие простори, полека но сигурно се враќа кон евхаристиското славословење, кон литургискиот етос што е и единствен облик на православна духовност, онака како што Црквата тоа го разбира.

Бидејќи и претходно бевме запознаени со приликите и потребите на овие простори, нашите први впечатоци, од времето кога бевме викарен Епископ, се потврдија. Верниот народ и свештенството на оваа Свештена Епархија, кои Бог ни ги довери се евангелски луѓе, луѓе во коишто верата и љубовта кон Бога горат со древниот и свет пламен на верата на нашите предци. Поради тоа, нашата благодарност кон Бога е голема.

Од друга страна, не сме наивни, туку свесни сме за искушенијата и проблемите со коишто се соочуваат луѓето од ова поднебје, а кои доаѓаат дел одвнатре, дел однадвор. Но, повторно, според милоста Господова, нашата надеж не потклекнува пред заканите на навидум-сивата реалност.

ПЛОШТАД: Бидејќи како што велите и претходно сте ги познавале потребите и состојбите на овие простори, направени ли се некои значајни промени во она што значи организациона структура на една епархија?

Како надлежен Првоерарх, веднаш по нашето востоличување пристапивме кон конституирање на сите органи и тела со цел оформување на организационата структура на Епархијата, согласно Уставот на МПЦ-ОА. Избрани се и членовите и замениците на најважните епархиски тела, како на пример на Епархиското Собрание, Епархискиот управен одбор, Епархиски црковно-просветен совет… Новоформираните тела се активни и функционираат согласно нивните овластувања и задолженија.

Во таа линија, за поефективно функционирање на овие тела, продолживме со подетално скенирање на состојбите во парохиите на нашата Епархија, како и севкупните економско-социјални чинители од животот на народот што ни е доверен. Ова ни помогна во фазата на планирање на следните активности и чекори.

Понатаму, бивајќи свесни за потребите што произлегуваат од секојдневниот парохиски живот, целосно се реорганизиравме за да можеме успешно да се справиме со предизвиците кои произлегуваат од парохиската работа и служба.

А најважната промена, би рекле, поради којашто и Светиот Архиерејски Синод на МПЦ-ОА пристапи кон поделба на Полошко-кумановската епархија, е нашето постојано присуство, односно присуството на надлежниот Архиереј во границите на она што е територија на една епархија, и активната пастирска грижа, којашто по молитвите на сите верни чеда, се трудиме да ја спроведеме.

ПЛОШТАД: Што правите за поголемо запознавање на верниците со учењето на Црквата?

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Нашата дејност на ова поле се одвива на два фронта, да се позајмиме со речникот на стратезите. Првиот и најважен начин на просветување се одвива на самите богослужби, на гозбата на која, како што ни вели Евангелието, секој еден е поканет. На Утрените, на Божествените Литургии и Вечерните богослужби верниците се учат не само на ортодоксија туку и на ортопраксија, односно на правата вера и правилното практикување, живеење на вистините објавени од Православието.

Токму затоа еден од првите чекори по нашето востоличување на Кумановско-осоговската катедра беше и продолжувањето и обезбедувањето на непречено исполнување на богослужбениот дневен круг, за да можат верните, зависно од нивните животни прилики, да дојдат во црква и да се помолат, но и да се поучат во Законот Божји. Би рекле, да ја учат живата вера во аскетско-литургискиот простор на Црквата.

Вториот фронт на којшто делуваме е издаваштвото. Во рамките на Епархијата е активна издавачка дејност, и како нејзин плод се јави епархискиот тромесечник „Тавор“, чијшто прв број излезе на почетокот од Божикниот пост, а вториот број е планирано да излезе од печат пред почетокот од Великиот пост. Беше издадена и книгата „Православен катихизис“ на св. Филарет Московски, книга којашто е од особено значење за почетниците во верата.

Покрај традиционалното издаваштво, активни сме и на интернет просторот и современите медиуми, преку официјалниот сајт на Епархијата (www.koe.mk), но и фејсбук страната, како и профилите на другите социјални мрежи. Печатените изданија кои претходно ги споменавме, се исто така достапни за преземање во електронска верзија на нашиот сајт. Се трудиме, колку што е возможно, преку овие средства секојдневно да објавуваме содржини за кои сметаме дека ќе им користат на нашите верници.

Дополнително, во некои парохии започнаа да функционираат и катихетски училишта, преку кои на оние коишто се позаинтересирани за учењето на нашата вера им се нуди подетално и поконкретно воведение во учењата на православието.

Да се послужам со параболата на Сејачот на која се повикав претходно во разговорот – нашето свештенство е излезено и сее семе во древните бразди. Какви ќе бидат плодовите при жетвата, оставаме Бог да благослови.

ПЛОШТАД: Ако ова се активности кои што сте ги превзеле во изминатиов период, кои се плановите за оваа година? Постои ли агенда на активности или самото време ги дефинира активностите?

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Ќе продолжиме со она што го започнавме, ќе додаваме повеќе труд и усрдие, и веруваме дека Божјата Промисла ќе нѐ води и понатаму. Според ветувањето Господово, не се грижиме за утрешниот ден, оти на секој ден доста му е неговото зло. Тоа пак не значи дека препуштаме нештата да се случуваат стихијно. Напротив, епархиските тела имаат јасно утврдени програми и активности, со зададени крајни рокови кон кои се придржуваат.

Генерално, планираме да ја засилиме издавачката дејност. Во план ни се неколку наслови и едиции за печатење, кои ќе придонесат за популаризација на христијанската мисла и свест. Би сакале епархискиот тромесечник да започне да се издава секој месец. Подготвуваме и изработка на мултимедијални содржини и преводи на видеа – со еден збор го развиваме медиолошкиот мисионерски пристап, како одговор на современата комуникациска парадигма.

Понатаму, би кажале дека сме свесни за потребата за реконструкција на одредени цркви и манастири, па нашите планови се насочени кон подготовка и евентуален почеток на реконструкција на истите, зависно од времетрањето на подготовките.

Сето ова би одело паралелно со одржувањето на свештенички собранија за координација и делегирање на одговорности според календарот на активности предложен од епархиските управни тела, одржување на трибини и предавања, и слично.

ПЛОШТАД: Има ли Православната Црква проблем, со разните учења кои се туѓи за нејзината традиција, мислам на многу големиот број на бајачи, гатачи…

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Црквата е носител на полнотата на Троичната вера, таа е единствениот критериум на Вистината, затоа што е тело на самата отелотворена Вистина, зашто е возглавена од Оној Чија полнота исполнува сѐ во сѐ. Според ветувањето Христово, иако постојано гонета, неа вратите на адот нема да ја надвладеат. Токму затоа, кога говориме на проблемите со кои се соочува Црквата мора да знаеме дека Црквата секогаш настапува од позиција на победник.

Сепак, еден од тие проблеми со кои од дамнина се соочува Црквата е и проблемот, како што посочивте, со мноштвото бајачи, гатачи, маѓепсници, окултисти, астролози – со еден збор – духовно и душевно болни лица.

Веднаш да нагласам: секој бајач и гатач, окултист, астролог или нумеролог, колку и да се обидува да докаже дека тоа што тој го прави е во согласност со Преданието на Црквата и христијанската вера – ЛАЖЕ. Без разлика на навидум христијанскиот декор (икони и слично) што може да се забележи по домовите на овие слуги на ѓаволот – тие остануваат да бидат токму тоа, слуги на ѓаволот и богопротивни погубувачи на души.

На секој кој им верува на ваквите душегубители би му го упатил прашањето Христово: „Може ли слеп човек да води слеп? Зар не ќе паднат обајцата в јама?“

Таквите луѓе, мислам – бајачите и другите гатачи и окултисти, доколку јавно не се покаат за своите гревови – биваат осудени на вечна пропаст. Она што е жално е што заедно со нив, осуда добиваат и луѓето кои ги користат нивните „улуги“.

Затоа, ја користам оваа можност да ги повикам сите луѓе коишто во некој момент од нивните животи, поради болка или тага, но пред сѐ поради незнаење, западнале во замките на ваквите крадци на души, да се вратат кон Бога и кон Црквата, и да принесат покајание за ваквото нивно однесување. Нашиот Бог Отец трпеливо чека на нашето покајание и преумување.

ПЛОШТАД: Православната црква сигурно има некој воспоставен кодекс за внатрешното уредување на самите храмови, можна ли е некаква промена во она што значи внатрешна поставеност на сите елементи кои го сочинуваат еден храм: икони, места за палење свеќи, певници и слично.

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Како место во коешто се совршува Светата Литургија, кадешто Црквата се собира како Црква, архитектурата и уредувањето на храмовите претставуваат еден вид на симболичка евхаристиска топографија.

Секој дел од православниот храм, припратата, наосот, иконостасот и олтарот, како и нивните поодделни елементи служат за објаснување на една повозвишена реалност, но и задоволување на реална потреба и функција, и токму затоа постои ваквиот воспоставен кодекс, како што рековте, за внатрешно но и надворешно уредување на храмот.

Тој кодекс или поредок на уредување може да претрпи помали промени, секако, доколку причините за ваквите промени се од практичен богослужбен или аскетско-литургиски тип. Истите треба да поминат преку будното око на свештенството во дадениот храм. Без благослов од свештенството, не може да се дозволи своеволна анархија и самовластие на поединци.

ПЛОШТАД: Во околината на Куманово има повеќе значајни манастири, дали се планирани некакви активности во нив?

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: За почеток, нашето внимание е насочено кон манастирот во Старо Нагоричани и во Бељаковце. Ги разгледуваме условите кои ги нудат и правиме планови за нивно подобрување, со цел да можат да си ја остварат својата намена. Во текот на оваа година ќе има и конкретни активности, но во овој момент не можам да кажам какви, зашто се уште нашите активности се на ниво на анализи.

ПЛОШТАД: Кога ќе се спомне некој манастир, веднаш се поставува прашањето дали станува збор за жив манастир, односно дали во него живеат монаси. Денес во вашата епархија нема манастир во кој живеат монаси, кои се плановите во таа насока?

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Монаштвото како реализиран христијански максимализам, како воплотено покајание е сведоштво на еден жив однос помеѓу човекот и Бога. Во својата радикална негација на светот, човекот – монах го одбива сето она што не е од Бога, за на тој начин да одговори на евангелскиот предлог „Ако сакаш да бидеш совршен“.

Покајанието што еден монах го живее се предава и на другите околу него, и на тој начин би можеле да речеме дека монаштвото на еден народ е показател на неговото соборно покајание. Патот на монахот е пат на вечна и ненаситна потрага на божествената убавина, вистина и слобода, патот на општење со Бога во молитвата. Оттука природно е местото на монасите да биде во манастирите, како центри на молитва и богослужение.

Како што кажавте, во Нашата Свештена Епархија постојат повеќе светилишта кои, за жал, до овој момент се без свештени обители во нив. Како Митрополит кој доаѓа од монашките редови, правиме сѐ што е потребно за да се создадат услови за повторно заживување на монашките центри во нашата Епархија. Истовремено се надеваме и веруваме дека Бог ќе ги благослови нашите напори и наскоро ќе може да го посведочиме воскресението на овие древни молитвени источници.

ПЛОШТАД: За крај, што би им порачале на верниците во нашиот град?

МИТРОПОЛИТ ЈОСИФ: Не губете надеж и не очајувајте пред искушенијата и проблемите во светот, туку радувајте се на животот! Самиот Христос вели: „Вие сте светлината на светот! Вие сте солта на земјата!“, а апостолот дополнува: „Вие сте храм на живиот Бог!“. Никогаш не го заборавајте овој свет повик кон кој сте повикани. Живејте го животот на Црквата во Црквата, зашто сиот свет е создаден да биде Црква.